باسی کێشەکانی یاسای وکێشه کانی زەوی کشتوکالی و کێشەی حەشدی شعبی و کێشەکانی نەوت و بووجەو سەرف نەکردنی بووجە تەشغیلی بۆهەرێم کێشەی شەریکاتەکان
ده‌زگایێ زه‌كاتا زانستى دوو سمینارێن هۆشیارىێ پێشكێشكرن د چارچووڤێ پرۆژێ بهێزكرنا شیانێن گه‌نجان ل دویف راسپاردێن به‌رێز (پ.د.زیرڤان عبدالمحسن أسعد) سه‌رۆكێ زانكویێ، و د چارچووڤێ هه‌ولێن به‌رده‌وام یێن پێشڤه‌برنا به‌رنامێ هۆشیارى و پێگه‌هاندن و ره‌وشه‌نبیریا گشتى بۆ ته‌خ و چینێن جودا یێن جڤاكى بتایبه‌ت ته‌خا گه‌نجان، ل رێكه‌فتى (30/7/2025) دوو سمینار هاتنه پێشكێشكرن ژلایێ ده‌زگایێ زه‌كاتا زانستى ب هه‌ماهه‌نگى دگه‌ل رێڤه‌به‌ریا لاوان ل پارێزگه‌ها دهۆكێ بۆ پشكدارێن خۆلا رێك و ئامرازێن فێربوونا زمانێ ئنگلیزى ژلایێ به‌رێزان: 1ـ د.دژوار احمد ژ به‌شێ یاسا، ل دۆر ره‌وشه‌نبیریا یاسایى و یاسا خراب بكارئینانا ئامیرێن په‌یوه‌ندیكرنێ. 2ـ م.خالد ابراهیم ژ به‌شێ زانستێن كۆمپیوته‌رى/ ل دۆر شاشیێن دهێنه ئه‌نجامدان د ئالاڤێن په‌یوه‌ندیكرنێ دا بتایبه‌ت تۆرێن جڤاكى ژلایێ ته‌كنۆلۆجیا.
بەشی یاسای زانکۆی جیهان ـ سلێمانی، بەهاوبەشی لەگەڵ بەڕێوەبەرایەتی ئاڕاستەکردن و ڕابەریکردنی مەعنەوی بەشی سلێمانی، لە هۆڵی سیمیناری بەڕێوەبەرایەتی هاتووچۆی سلێمانی سیمینارێکی تایبەت بە میتۆد و ڕێبازەکانی نووسینەوەی توێژینەوەی زانستی بۆ کۆمەڵە ئەفسەرێکی بەڕێوەبەرایەتی هاتووچۆی سلێمانی پێشکەش کرد، سەرەتا بەڕێز عمید ئاری معروف بەڕێوەبەری بەڕێوەبەرایەتی ئاڕاستەکردن و ڕابەریکردنی مەعنەوی بەشی سلێمانی، سوپاسی زانکۆی جیهان ـ سلێمانی و بەشی یاسای هەمان زانکۆی کرد بۆ بەدەمەوە هاتنی بەردەوامی ئەم کارانە لە پێشتر و ئێستادا، پاشان باسی گرنگی زانینی چۆنیەتی نووسینەوەی توێژینەوەی زانستی کرد وەک یەکێک لە مەرجەکانی پلە بەرزکردنەوەی ئەفسەرانی وەزارەتی ناوخۆ.
ڕێکەوتی ٢٤/٢/٢٠٢٤، دەزگای زەکاتی زانست بە هاوکاری بەشی یاسا و بەرێوەبەرایەتی کارگێڕی زانکۆ، سیمینارێکی زانستییان سازکرد کە بەڕێز هۆشمەند عوسمان ڕەسوڵ یاریدەدەری بەڕێوەبەری فەرمانگەی دەستەبەری کۆمەڵایەتی سلێمانی بابەتێکی تێدا پێشکەش کرد. سیمینارەکە بریتی بوو ە پێشکەشکردنی شیکارییەکی گشتگیر لەسەر “پوختەی یاسای خانەنشینی” و دەستەبەری کۆمەڵایەتی.
گرنگی ئەم سیمینارە و ئامانجی پێشکەشکردنی تێڕوانینێکی یاسایی بوو سەبارەت بە یاسا و ڕێنماییە پەیوەندیدارەکانی پەیوەست بە یاساکانی خانەنشینی و پلانەکانی دەستەبەری کۆمەڵایەتی. بە خستنەڕووی ئەم چوارچێوە یاساییانە، پێشکەشکار هەوڵیدا خوێندکارانی یاسا، هەروەها ستافی ئەکادیمی و کارگێڕی، بە تێگەیشتنێکی قووڵتر لە شایستەی خانەنشینی و دەستەبری کۆمەڵایەتییان دابین بکات.
سیمینارەکە دەرفەتێکی بە نرخ بوو بۆ خوێندکارانی یاسا بۆ پڕکردنەوەی بۆشایی نێوان تیۆری یاسایی و بەکارهێنانی پراکتیکی، وە خوێندکاران توانیان تێڕوانینێکی پراکتیکی لە جێبەجێکردنی بنەما یاساییەکان بەدەستبهێنن.
هاوکاری نێوان دەزگای زەکاتی زانست، بەشی یاسا، و بەڕێوەبەرایەتی کارگێڕی زانکۆ، جەخت لەسەر پابەندبوونی زانکۆی جیهان دەکەنەوە بۆ پێشکەشکردنی پەروەردەی گشتگیر و بەهێزکردنی کۆمەڵگە بە زانستی جەوهەری لە بواری یاسا و ئاسایشی کۆمەڵایەتیدا.
مەبەست لەم جۆرە چالاکییە زانستییانە دەوڵەمەندکردنی ئەزموونی ئەکادیمی و گەشەپێدانی پیشەیی خوێندکار و ستافی کارگێڕییە.
ڕێوڕەسمی کۆتاییهێنانی(خولی پیشەیی پارێزەران): ڕۆژی شەممە (٢٣/٨/٢٠٢٥) لە زانکۆی جیهان سلێمانی ڕێوڕەسمی کۆتاییهێنانی خولی سێیەمی پیشەیی پارێزەران بەڕێوەچوو، کە دەزگای زەکاتی زانست بە هاوبەشی لە گەڵ بەشی یاسادا ڕێکیان خستبوو، بە ئامادەبوونی مامۆستایانی خولەکە، هەر یەک لە بەڕێزان: دادوەر عبدالکریم حیدر علي (ئەندامی پێشوی دادگای پێداچونەوەی هەرێم)، وبەڕێز: جاسم جزا جافر( ئەندامی جێگرەوەی دادگای باڵای فیدرالی عێراق)، وبەڕێز: دادوەر سۆران إبراهيم دادوەری دادگای باری کەسێتی ١ لە سلێمانی، وبەڕێز: دادوەر سیروان ڕەووف علي، دادوەری دادگای بەرایی چوارتا، هەروەها بە ئامادەبوونی هەریەک لە بەڕێزان: بەڕێز: پ.ی.د. سادات عبداللە عزیز یاریدەدەری سەرۆکی زانکۆ، و بەڕێز: پ.ی.د. نوری حمە سعید بەڕێوەبەری دەزگای زەکاتی زانست، وبەڕێز: د. ئاسۆ حمەشین عبدالکریم سەرۆکی بەشی یاسا، وبەڕێز: د. دژوار أنور بەڕێوەبەری کارگێڕی زانکۆ، لە ڕێوڕەسمەکەدا قەڵغانی ڕێزلێنانی سەرۆکایەتی زانکۆ بە دادوەرە بەڕێزەکان بەخشرا لە پای ئەرک وماندووبونیان، دواتر سوپاس وپێزانینی سەرۆکایەتی بەخشرا بە چاودێرانی خولەکە هەر یەک لە دەرچووانی بەشی یاسا، بەڕێزان: یارا سەروەر جلیل، ئاریا عمر احمد، نما صالح احمد، هێلین سالار عبداللە، سرود جلال حمە غریب، ولە کۆتایی خولەکەدا بڕوانامەی بەشداربوون بەخشرا بە بەشداربووانی خولەکە، شایانی باسە ئەم خولە لە (٢٨/٦) دەستی پێکرد ولە (٢٣/٨) کۆتایی پێهێنرا، کە سەرجەم کاتژمێرەکانی وانەوتنەوە تیایدا زیاتر لە (٢٤)کاتژمێر بوو.
چالاکیەکی زانستی هاوبەش لە نێوان دەزگای زەکاتی زانست وبەشی یاسای زانکۆی جیهان سلێمانی… ڕۆژی شەممە کاتژمێر ١٢، دەزگای زەکاتی زانست بە هاوبەشی لە گەڵ بەشی یاسادا سیمینارێکیان رێکخست بۆ بەڕێز دادوەر تاڵیب مەجید شەریف، دادوەری دادگای کەتنی سلێمانی ٤، بە ناو نیشانی: یاسای باری کەسێتی لە نێوان دەق وجێبەجێکردندا سەبارەت بەو دەقانەی تایبەتن بە میراتەوە، تیایدا پ.ی.د نوری حمە سعید قسەی لە سەر لایەنی تیۆری بابەتەکە کرد، ودواتر بەڕێز دادوەری میوان بە ڕوونی قسەی لە سەر لایەنی کرداری وچۆنێتی مامەلە کردنی دادگا لە گەڵ ئەو دەقانەدا کرد، ، دواتر بەڕێز پ.ی.د. اسماعیل نجم الدین نامق سەرۆکی بەشی یاسای سوپاسنامەی زانکۆی جێهانی پێشکەش بە میوانی بەڕێز کرد، شایانی باسە ئەم چالاکیە یەکێکە لە زنجیرە چالاکیەکانی زانکۆی جیهان سلێمانی.
بەمەبەستی بڵاوکردنەوەی هۆشیاری یاسایی لەنێو توێژی خوێندکارانی دواناوەندی و ئامادەییەکان ڕۆژی پێنج شەممە ٢٧ی٢ی٢٠٢٥ دوو خوێندکاری بەشی یاسا (پەرژین أحمد ) ( سەرهەنگ عزالدین ) سیمینارێکیان پێشکەشکرد بە بەشێک لەخوێندکارانی خوێندنگەی جونیەری ناحکومی.
بابەتی سیمینارەکەیان تایبەت بو بە یاساکانی ( قەدەغەکردنی خراپ بە کارهێنانی ئامێرەکانی پەیوەندیکردن، ماددەی هۆشبەر و کارتێکەرە عەقڵیەکان، ،بەشێک لە یاسای سزادانی تایبەت بە تاوانەکانی جنێودان وناو زڕاندن ولێدان)٠
دەزگای زەکاتی زانست بە هاوبەشی لە گەڵ بەشی ئەندازیاری تەلارسازی وبەشی یاسا ۆرکشۆپێکی رێکخست بە ناونیشانی: پرۆژەکانی نیشتەجێبوون لە نێوان دیزاین وگرێبەست وجێبەجێکردندا، تیایدا پانێڵستەکان قسەیان لە سەر پرۆژەکانی نیشەجێبوون کرد لە سێ تەوەرەی جیاجیادا، لە تەوەرەی یەکەمدا بەڕێز م.ی. ئەندازیاری تەلارسازی (بەرهەم عبدللە) قسەی لە سەر دیزاینی پرۆژەکانی نیشتەجێبوون کرد لە ڕووی گۆڕینی سایت پلان، وستانداردە جیهانیەکان، وکۆنترۆل کوالیتی مەوادی بیناسازی، وئەو خاڵانەی کە دەبێت کڕیاری یەکەکانی نیشتەجێبوون ئاگاداری بن، دواتر بەڕێز پارێزەری ڕاوێژکار (ئاراز کمال محمد) لە تەوەرەی دووەمدا تیشکی خستە سەر گرێبەستەکان وئەو خاڵانەی کە دەبنە هۆی نا ڕوونی گریبەستەکان، ومافی کڕیاران، وچونێتی سکاڵاکردن، وڕێکارەکانی، لە تەوەرەی سێهەمدا بەڕێز ئەندازیاری شارستانی (چنار غالب محمد) تیشکی خستە سەر کێشەی دانیشتوان وپێوەرەکانی خزمەت گوزاری، وکاریگەری گۆڕینی سایت پلان لە سەر ژیانیان. دواتر بڕوانامەی ڕێزلێنان پێشکەش بە بەشدار بووان کرا لە لایەن بەڕێز یاریدەدەری سەرۆکی زانکۆ بۆ کاروباری زانستی وخوێندنی باڵا، وبەرێز بەرێوەبەری دەزگای زەکاتی زانست، وبەڕێز سەرۆکی بەشی ئەندازیاری تەلارسازیەوە.
ڕۆژی دووشەممە ٢١/٤/٢٠٢٥، دەزگای زەکاتی زانست بە هاوبەشی لەگەڵ بەشی یاسا سیمینارێکیان ڕێکخست بۆ بەڕێز دادوەر (رزگار محەمەد ئەمین)، بە ناونیشانی: “مافەکانی تۆمەتبار لە داوا سزاییەکاندا”.
لەم سیمینارەدا، بەڕێزیان تیشکیان خستە سەر مافەکانی تۆمەتبار لە قۆناغی گرتن و لێکۆڵینەوە، هەروەها بنەماکانی یاسای بنچینەی دادگاییکردنی سزایی.
ئەم چالاکییە لە میانەی زنجیرە چالاکییەکی هاوبەشدا دێت کە دەزگای زەکاتی زانست و بەشی یاسا پێکەوە ئەنجامی دەدەن. شایانی باسە ژمارەیەکی بەرچاوی مامۆستایان و خوێندکاران ئامادەی ئەم سیمینارە بوون.
.ئەنجامدانی(وۆرک شۆپ) بۆ قوتابیانی بەشی یاسا لەلایەن مافپەروەر (قاسم عباس چۆمانی) لێکۆڵەری یاسایی تاوانەکان، دەربارەی (خیانەتی زەوجی و لێکەوتە یاساییەکان) لەڕێکەوتی 25/1/2025.
